Bạn có nguồn hàng xuất khẩu tiềm năng? Bạn muốn xuất khẩu hàng hóa chính ngạch nhưng chưa nắm rõ thủ tục, giấy tờ? Nghiệp vụ logistics sẽ giúp bạn nắm rõ Quy trình xuất nhập khẩu hàng hóa chính ngạch từ A – Z giúp bạn thông quan hàng hóa thuận lợi, giảm thiểu rủi ro trong quá trình xuất khẩu hàng hóa.
1. Tổng quan về xuất khẩu hàng chính ngạch
Hàng chính ngạch là những sản phẩm được xuất khẩu chính thức thông qua hệ thống hải quan của quốc gia, với đầy đủ các thủ tục và giấy tờ, chứng từ, tuân thủ theo các quy định quốc tế và pháp lý của từng quốc gia nhập khẩu.
Xuất khẩu chính ngạch là một phần quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế, giúp doanh nghiệp tiếp cận các thị trường rộng lớn, tận dụng được các ưu đãi thuế và bảo vệ quyền lợi lâu dài.
1.1 Nét nổi bật về hoạt động xuất khẩu chính ngạch năm 2024 của Việt Nam
– Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa năm 2024 đạt 405,53 tỷ USD, tăng 14,3% so với năm trước. Trong đó có 37 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 94,3% tổng kim ngạch xuất khẩu.
– Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất, tiếp đến là thị trường Trung Quốc và khối thị trường xuất khẩu quan trọng thứ ba của Việt Nam là Liên Minh châu Âu (EU) và các thị trường khác như ASEAN, Nhật Bản, …
– Nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, tiếp đến là máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác…

1.2 Lợi ích khi xuất khẩu chính ngạch so với tiểu ngạch
Xuất khẩu chính ngạch mang lại nhiều lợi ích vượt trội so với xuất khẩu tiểu ngạch:
- Ưu đãi thuế quan: Xuất khẩu hàng hóa chính ngạch có thể được hưởng ưu đãi thuế quan từ các FTA (Hiệp định thương mại tự do) mà Việt Nam đã ký kết.
- Giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu mạnh mẽ hơn tại các thị trường quốc tế, vì hàng hóa được kiểm tra và công nhận bởi các cơ quan có thẩm quyền.
- Tăng khả năng mở rộng thị trường, xâm nhập vào nhiều thị trường khó tính và có rào cản cao, như EU, Nhật Bản, Mỹ, nơi yêu cầu khắt khe về chất lượng và quy trình xuất khẩu.
- Xuất khẩu hàng chính ngạch mang lại cơ hội lớn cho doanh nghiệp và là xu hướng chính trong hiện tại và tương lai để phát triển bền vững.
2. Quy trình xuất khẩu hàng hóa chính ngạch từ A – Z
Nắm rõ quy trình xuất khẩu hàng hóa chính ngạch giúp bạn tự tin giúp bạn tự tin xử lý mọi thủ tục pháp lý, chuẩn bị hồ sơ và chứng từ chính xác, từ đó giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng thành công khi giao dịch quốc tế.
Bước 1: Nghiên cứu thị trường mục tiêu và lựa chọn mặt hàng xuất khẩu tiềm năng. Tìm hiểu chính sách mặt hàng xuất khẩu.
Bước 2: Tìm kiếm khách hàng qua các kênh khác nhau.
Bước 3: Chào hàng, báo giá, đàm phán, thương lượng ký kết hợp đồng ngoại thương với khách hàng.
Bước 4: Chuẩn bị hàng hóa, chuẩn bị đầy đủ bộ hồ sơ chứng từ xuất khẩu bao gồm
+ Booking confirmation
+ Vận đơn.
+ Một số trường hợp khác cần thêm Fumi, Phyto…
Sau khi nhận được thanh toán trả trước hoặc kiểm tra L/C (nếu có) thì nhà xuất khẩu chuẩn bị hàng hóa theo điều khoản đã ký hợp đồng. Đồng thời nhà xuất khẩu lên lịch đóng hàng và vận chuyển ra sân bay quốc tế, cảng biển.
Bước 5: Liên hệ hãng vận tải và mua bảo hiểm hàng hóa nếu cần.
Dựa vào điều kiện Incoterms trên hợp đồng sẽ xác định ai là người booking. Nếu xuất theo điều kiện nhóm C, D thì người bán sẽ lấy booking. Người bán sẽ liên hệ Forwarder hoặc hãng hàng không, hãng tàu để lấy booking cho lô hàng theo điều khoản giao hàng trên hợp đồng.
>> Xem thêm: Quy Trình Xuất Khẩu Hàng Hóa Bằng Đường Biển (Chi Tiết A – Z)
Quy Trình Xuất Khẩu Bằng Đường Hàng Không: Từ A Đến Z
Bước 6: Đóng gói hàng hóa và giao hàng.
Bước 7: Thực hiện kiểm tra chuyên ngành và thông quan hàng hóa xuất khẩu.
Khai báo hải quan trên phần mềm Ecus, doanh nghiệp sẽ được hải quan Phân luồng tờ khai. Có 3 luồng tờ khai gồm:
+ Luồng Xanh: Hải quan miễn kiểm tra hồ sơ, chứng từ, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa.
+ Luồng Vàng: Hải quan kiểm tra hồ sơ giấy, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa.
+ Luồng Đỏ: Hải quan kiểm tra hồ sơ giấy, kiểm tra thực tế hàng hóa và doanh nghiệp xuất trình hàng hóa cho Hải quan (gọi là Kiểm hóa)
Nếu hàng hóa và chứng từ hợp lệ, khi đó hàng hóa sẽ được hải quan bấm thông quan tờ khai.
Khai tờ khai hải quan đúng loại hình và đầy đủ thông tin. Cần chuẩn bị các giấy phép như giấy phép xuất khẩu và giấy kiểm dịch (nếu có). Lưu ý khai báo chính xác thuế, phí xuất khẩu và các khoản chi phí liên quan để tránh sai sót và trễ tiến độ.
Bước 8: Xuất trình bộ chứng từ cho nhà nhập khẩu hoặc ngân hàng.
Sau khi thông quan, bạn cần xuất trình bộ chứng từ cho nhà nhập khẩu hoặc ngân hàng để đảm bảo quá trình thanh toán và giao nhận diễn ra suôn sẻ.
Bước 9: Nhà xuất khẩu nhận nhận thanh toán
Khi bộ chứng từ hợp lệ và việc giao hàng hoàn tất, nhà xuất khẩu sẽ nhận thanh toán theo phương thức thanh toán trong hợp đồng đã ký kết.
Bước 10: Tiếp nhận và giải quyết khiếu nại nếu có.
Nhà xuất khẩu cần theo dõi chặt chẽ quá trình xuất khẩu hàng hóa, xử lý nhanh chóng các vấn đề phát sinh xảy ra trong quá trình xuất khẩu. Tiếp nhận nhanh chóng và giải quyết những khiếu nại từ phía khách hàng một cách kịp thời để duy trì tốt mối quan hệ với khách hàng.
Mỗi bước trong quy trình xuất khẩu hàng hóa đều có thể gặp phải các vấn đề bất ngờ, vì vậy tìm hiểu kỹ các quy trình, thủ tục và kiến thức về hải quan, chứng từ xuất khẩu là rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo thành công khi xuất khẩu.
>> Tham khảo: Học Xuất Nhập Khẩu Ở Đâu Tốt Nhất
3. Những lưu ý quan trọng khi xuất khẩu chính ngạch

Xuất khẩu hàng chính ngạch liên quan đến nhiều chứng từ, là cả một quy trình các bước thực hiện khác nhau. Chỉ một sai sót nhỏ trong chứng từ hoặc bước thực hiện cũng dẫn đến hàng hóa không được thông quan, hoặc chậm trễ thông quan hàng hóa. Doanh nghiệp cần lưu ý những điểm sau:
– Lựa chọn Incoterms phù hợp với hàng hóa: với đặc tính, tính chất hàng hóa khác nhau nhà xuất khẩu lựa chọn phương thức vận chuyển hàng air, hàng sea, điều kiện vận chuyển theo Incoterms cho phù hợp.
– Luôn cập nhật các quy định mới nhất về xuất khẩu
Các quy định pháp lý liên quan đến xuất khẩu thay đổi thường xuyên, và việc cập nhật kịp thời các thay đổi này là rất quan trọng như luật hải quan và thuế quan, các chính sách kiểm soát sản phẩm nông sản…
– Lựa chọn đối tác vận chuyển uy tín, tin cậy: Lựa chọn đơn vị vận chuyển có kinh nghiệm, phù hợp với mặt hàng, hiểu rõ về yêu cầu hải quan và quy trình xuất nhập khẩu quốc tế và có nhiều kinh nghiệm.
– Lưu ý về bảo hiểm: Khi giao hàng quốc tế cân nhắc việc mua bảo hiểm hàng hóa, điều này khá quan trọng, đặc biệt với những mặt hàng dễ hư hỏng hoặc giá trị cao. Điều này giúp bảo vệ doanh nghiệp khỏi rủi ro trong suốt quá trình vận chuyển.
– Đảm bảo sự đồng nhất giữa các chứng từ trong bộ chứng từ xuất khẩu, đảm bảo thông tin đồng nhất, thông quan hàng hóa thuận lợi. Bộ chứng từ xuất khẩu cần đảm bảo đầy đủ, chính xác và nhất quán với nhau.
Quy trình xuất khẩu hàng hóa chính ngạch dù có thể phức tạp và đòi hỏi sự chính xác trong từng bước, nhưng nếu được thực hiện đúng cách, sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Học đúng, bài bản ngay từ đầu sẽ giúp bạn tránh được những rủi ro, sai sót không đáng có.
Nếu bạn là người mới hoặc chưa có đội ngũ chuyên trách phần xuất khẩu hàng hóa chính ngạch, hãy tham gia các khóa học xuất nhập khẩu thực tế ngắn hạn để được các chuyên gia tư vấn để được hướng dẫn cụ thể, tránh tình trạng hàng đã xuất khẩu nhưng bạn lại không nhận được thanh toán.